Tot aanvulling van het stadsbeeld in deze dagen van misère biedt het archief onder No. 382
van den Inventaris nog de „Poortersopgaven wegens het vermogen tot den aanslag en het schot
van Hoorn en de rechtsban van dien”. De aangiften zijn uit 1483, 1490, 1491, dus juist uit de
ergste periode van verval. In 1483 werden – enkele onleesbare buiten rekening gelaten –
door 918 personen, waaronder 115 weduwen, 33 ongehuwde vrouwen en 6 vrijgezellen, aangifte gedaan.
Het treft dat de opgaven blijkbaar veel vertrouwen verdienen, want slechts eenmaal stond er de opmerking:
„dese man wil men spreken van die pachten”. Dat het betalen niet altijd vlot ging toont ons een
lijst uit 1464 met de 162 namen van hen die hun belastingschuld nog niet hadden aangezuiverd; 4 waren
er geschrapt, omdat zij ten slotte nog voor het sluiten van den termijn voldaan hadden.
De magistraat beschikte over middelen om de nalatigen tot betaling te dwingen, de bekendste was het
verwijderen van de huisdeur der weerspannigen met het verbod hun woning op welke manier ook te sluiten;
daarenboven werd het bedrag van hun aanslag verhoogd met een pond per dag, dien ze achter
waren. 1
Berekend naar den hiervoor gebruikten maatstaf verkrijgt men de volgende tabel (de geheele aanslag
bedroeg ± 3600 pd.).
Klasse. |
Aantal personen. |
% van het aantal gezinnen. |
|||
0 — | ƒ | 100 | 264 | 28,7 | |
ƒ | 101 — | - | 200 | 203 | 22,1 |
- | 201 — | - | 400 | 193 | 21 |
- | 401 — | - | 600 | 101 | 11 |
- | 601 — | - | 800 | 63 | 6,8 |
- | 801 — | - | 1000 | 24 | 2,6 |
- | 1001 — | - | 1500 | 34 | 3,7 |
- | 1501 — | - | 2000 | 20 | 1,8 |
- | 2001 — | - | 3000 | 15 | 1,3 |
- | 3001 — | - | 4000 | 1 | 0,8 |
Klasse | Personen | % aant. gezinnen |
Vermogen | % van het vermogen |
||||
Niet-bezit | 0 — | ƒ | 100 | 264 | 28,7 | 8000 | 2,1 | |
Klein-bezit | ƒ | 101 — | - | 600 | 497 | 54,1 | 160000 | 41,2 |
Middel-bezit | - | 601 — | - | 2000 | 141 | 14,9 | 151000 | 38,8 |
Rijkdom | - | 2001 — | - | 10000 | 16 | 2,1 | 45000 | 17,9 |