Kwartaalblad 2012 nr.3   (september)

Jarenlang nam Hotel Het Witte Paard een prominente plaats in op wat toen de rand van de stad Hoorn was. Bij de aanleg van de nieuwe wijk Grote Waal in 1974 moest het in 1878 gebouwde pand het veld ruimen. Oorspronkelijk droeg de uitspanning de naam Het Stationskoffiehuis. Het gebouw stond op de hoek van de Westersingel/Keern/ Pelmolenpad.
In het kwartaalblad van juni 2012 werd de ontstaansgeschiedenis van de uitspanning belicht. Aan de hand van tal van historische foto’s beschreef Frieda Bus-Kok de historie tot de jaren rond de Tweede Wereldoorlog. De draad wordt weer opgepakt in de periode rond 1949 wanneer Jacobus Mulder de exploitatie gaat verzorgen. Hij zal dat blijven doen tot 1956 in welk jaar er een nieuwe periode aanbrak met Cas Hassing
aan het roer. De historie van Het Witte Paard wordt afgesloten door de familie Entius die in 1964 in beeld kwam. Tot aan het moment dat het pand in 1974 werd gesloopt zou deze familie de exploitatie blijven verzorgen. Ook voor het tweede gedeelte van het verhaal kan Frida Bus-Kok beschikken over tal van historische foto’s die een beeld geven van de roemruchte historie van Het Witte Paard.

In 2007 ontving de Vereniging Oud Hoorn een prachtig legaat van mevrouw Groefsema. Dat is besteed aan de restauratie van de maquette van Hoorn anno 1650, die binnenkort aan het Westfries Museum in bruikleen zal worden overgedragen. Behalve deze financiële schenking heeft de vereniging ook een doos met foto’s en documenten geërfd. Een bonte verzameling die een onverwachte kijk geeft op het leven van Nel Groefsema-Molenaar en haar tijdgenoten rond 1939. Enkele van hen waren de Hoornse Joffers, een groep uit Hoorn afkomstige dames en allen oud-leerlingen van de HBS. In totaal ging het om 24 thans in Amsterdam wonende vrouwen die de afspraak maakten eens per maand bij elkaar te komen. De Joffers hebben dit volgehouden tot 1998 waarna de leeftijd een rol ging spelen. Rita Lodde-Tolenaar heeft het hele gebeuren beschreven en het verhaal wordt geïllustreerd met o.a beelden van de Hoornse Joffers.

Op dit moment is in het Westfries Museum een tentoonstelling te zien die een beeld geeft van het werk van de kunstenaar Johan Christiaan Kerkmeijer. Deze expositie haakt in op de tentoonstelling die in onze eigen expositieruimte te zien is. Hier gaat het om de werkzaamheden van Kerkmeijer in de Hoornse Bouwplancommissie. Na een opleiding tot leraar tekenen aan de Rijksnormaalschool voor Tekenonderwijzers begint hij als leraar tekenen aan de HBS, de Burgeravondschool en de Stadstekenschool in Hoorn. Ad Geerdink beschrijft zowel het teken- als ook het schilderwerk van Johan Christiaan Kerkmeijer. Hierbij gaat het om de lezing die gehouden werd bij de opening van de tentoonstelling “La Hollande Pittoresque. Tal van schitterende werkstukken van Kerkmeijer worden bij het verhaal afgebeeld. Ad Geerding is directeur van het Westfries Musuem in Hoorn.

De kermis is ontstaan als kerkmis en vond vroeger plaats tijdens jaarmarkten. Uit grafelijke rekeningen blijkt dat er in Hoorn in de veertiende eeuw belangrijke rundveemarkten werden gehouden. Bij de verlening van het stadsrecht in 1357 kreeg Hoorn recht op één jaarmarkt van veertien dagen, te beginnen op Sint Bonifacius, 5 juni. De Hoorns kermis kan bogen op een lange en zéér rijke traditie die ontstaan is uit deze jaarmarkten. De historie van de Hoornse kermis wordt beschreven door Fatina van het Kaar en Desiree Machtel.

Op de hoek van de Slapershaven en het Grote Oost is nog niet zo lang geleden weer een stukje stadshistorie zichtbaar gemaakt. Een eenvoudige, groen geschilderde plank tegen de buitengevel van Grote oost 132, bleek een rijkdom aan historische reclameteksten te bevatten. Na zorgvuldig onderzoek is één van de oudste reclameteksten in Hoorn zorgvuldig blootgelegd en gerestaureerd. In sierlijke letters is de tekst “Tabak, Sigaren, Koffy en Thee”weer zichtbaar gemaakt. Hoe fijnschilders Leonieke en Max Polman te werk zijn gegaan wordt beschreven door P. C. Meijers.

Johannes Bosboom leefde van 1817 tot 1891 en was als kunstschilder geïnspireerd door Hoorn. Het was vooral de lichtval in de Noorderkerk die hem facineerde. Hij maakte dan ook veel studies en schilderijen van het interieur van deze kerk. Maar ook in de stad vond hij stof voor studies. Eén van de mensen die sterk is beïnvloed door Bosboom, is Johan C. Kerkmeijer. In een artikel van de hand van Jos Biegstraaten wordt ingegaan op het werk van zowel Bosboom als dat van J. C. Kerkmeijer.

Al sinds 1994 plaatst de Duitse kunstenaar Gunter Demnig z.g. “stolpersteine” voor huizen waaruit tijdens de Tweede Wereldoorlog mensen werden weggevoerd om nooit meer terug te komen. Hij begon dit project in zijn woonplaats Keulen ter nagedachtenis aan omgekomen zigeuners. Stolpersteine betekent letterlijk “struikelstenen” en zijn bedoeld om de voorbijgangers figuurlijk te laten struikelen. Op de stenen is een messing plaatje bevestigd met daarop de naam en geboortedatum van de persoon en de aanduiding in welk concentratiekamp het slachtoffer werd omgebracht. Peter Tack beschrijft de gang van zaken bij het plaatsen van de stolpersteinen in Hoorn eerder dit jaar.

Dit jaar herdenken Turkije en Nederland dat beide landen vierhonderd jaar geleden diplomatieke betrekkingen aangingen. Vanaf het midden van de jaren zestig vestigden de eerste Turken zich in Hoorn als “gastarbeider”. Slechts enkelen zijn daarna weer teruggekeerd naar hun moederland. Velen hebben hun gezinnen later overkomen en hebben hier kinderen en ook kleinkinderen gekregen. Sindsdien heeft zich zelfs ook een Turkse middenstand in onze stad ontwikkeld. Aan de hand van talrijke interessante illustraties schept Egbert Ottens een beeld van de banden van Nederland met Turkije. Eén van deze beelden is ook op de voorpagina van het blad te zien in de vorm van een zeldzame kaarsennis in het Sint Pietershof.

Na een lange afwezigheid is de monumentale afscheiding langs het voormalige schoolplein van de Sint Jozefschool aan het Achterom herplaatst. Het smeedijzeren hekwerk is gerestaureerd en angepast aan het huidige gebruik van het plein als parkeerplaats. Peter Meijers, werkzaam bij het Bureau Erfgoed van de gemeente Hoorn, beschrijft de gang van zaken bij de restauratie.

Hoorn in 19e-eeuwse reisverslagen, afl. 3
Lezingen
Cadeau lidmaatschap


Overige rubrieken
Bestuursmededelingen
Lezers schrijven
Stadsbeeld, restauraties, wijzigingen en verval
Het documentatiecentrum van Oud Hoorn
Hoe Hoorn veranderde