Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Kwartaalblad 2023 nr.3   (september)

kwartaablad Oud Hoorn 2023 - 3

Bij de voorplaat

  Bij de voorplaat Een bijdrage van het kunstenaarscollectief Dikke Show, vorig jaar gemaakt naar aanleiding van de viering van de slag op de Zuiderzee. Inhoudsopgave Oud Hoorn 2023.3 Dit nummer staat grotendeels in het licht van de viering van de slag op de Zuiderzee in het weekeinde van 14/15 oktober.  

De slag op de Zuiderzee, meer van invloed dan je denkt

Muntjewerff, H.
Pag. 4-10
Een feitelijk en bijna ooggetuigenverslag van de voorgeschiedenis en de afloop van de Slag op de Zuiderzee in 1573. De afloop van deze slag bracht verdere ontwikkeling van het Noorderkwartier met zich mee, dat voortaan vrij bleef van bezetting door troepen van Karel V.  De nieuw ontstane Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, die mede door deze slag kon ontstaan, zou spoedig gaan leidden tot een langdurige periode van economische groei.

De slag op de Zuiderzee, 1573, een ommekeer in de 80-jarige oorlog

Pag. 11
Een nieuw boek over de slag gaat nog dieper in op deze doorslaggevende periode. Voor het eerst zijn alle bronnen over de slag bijeengebracht, waarbij de maritieme historie en  de  kunsthistorische aspecten met elkaar in verband worden gebracht. De redactie is in handen van Michiel Bartels (archeologische dienst gemeente Hoorn) en Jan de Bruin en Peter Swart (beiden Westfries Archief).

De naam Haring, een begrip in Hoorn

Lansdaal, A.,
Pag. 12-17
De mythische Jan Haring, die de vlag uit het schip van admiraal Bossu omlaaghaalde, vormt de aanleiding voor een interview met naamgenoot Jam Haring, bestuurslid van Oud Hoorn. Genealogische gegevens over de herkomst van de Haringen in Hoorn en verhalen over onder andere de bloemenzaak en de meubelwinkel passeren daarbij de revue.

Het is geschied en onze schuld is groot, de Hoornse historicus W.A. Terwogt (1838-1910) over de geschiedenis van Indië

Schaake, A.,
Pag. 18-21
De remonstrantse predikant en historicus Terwogt publiceert in 1892, een jaar voor de onthulling van het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen, een studie over de Hollandse koloniale geschiedenis. Geen kritiekloze bewieroking van het koloniale verleden, maar een openhartige confrontatie met de uitwassen van dat systeem.

De bibliotheek in Hoorn, al ruim twee eeuwen van groot belang, deel 1

Lansdaal, A.,
Pag. 21-25
Het departement Hoorn van de Maatschappij tot nut van het algemeen richtte in februari 1799 een leesbibliotheek op. Burgerschapsvorming en verhoging van het beschavingsniveau waren daarbij de leidende doelstellingen. Na deze eerste bibliotheek ontstonden er in het verzuilde Hoorn verschillende andere initiatieven. Arnoud laat deze geschiedenis zien, bespreekt de verschillende vestigingsplaatsen en eindigt bij het ontstaan van de (huidige) gezamenlijke bibliotheek aan het begin van de jaren 70. Daarover meer in deel 2 in het volgende nummer van Oud Hoorn.

Heijman Barnstein, geroemd in Amsterdam, vergeten in Hoorn

Hendrikx, A. en Iersel, F. van,
Pag. 26-29
Heijman werd 17 oktober 1854 in Hoorn geboren als oudste zoon van Isaac Barnstein en Rachel Trompetter. Na zijn jeugd in Hoorn vertrekt hij naar Amsterdam, omdat hij koos voor een loopbaan in de diamantnijverheid. Hij begint in 1903 een eigen diamantzagerij, maar belangrijker was dat hij zich belangeloos inzette voor de verbetering van het welzijn van het joodse proletariaat. Hij schopte het tot voorzitter van de HWV, de Handwerkers Vriendenkring. Als sociaalliberaal werd hij lid van de Provinciale Staten en wist daarbij tal van sociale voorzieningen in gang te zetten. Hij overlijdt in 1925.

Gerhard Wilhelm Kernkamp, een onterecht onbekende Horinees

Lansdaal, A.,
Pag. 30-33
Zoon van Johann Hermann Kernkamp, handelaar in manufacturen, en Geertruida Kuneman, die vanuit Alkmaar in 1867 naar Hoorn verhuizen. Zijn goede schoolprestaties en wetenschappelijke kwaliteiten brengen hem via de HBS in Hoorn, het stedelijk Gymnasium in Haarlem, het gymnasium in Utrecht en de universiteit aldaar naar een hoogleraarschap in de geschiedenis aan de universiteit in Amsterdam en enkele jaren later in Utrecht. Een glanzende loopbaan volgt, met vele publicaties en grote landelijke bekendheid. Nu nog in Hoorn!

Bijzondere daken met geglazuurde dakpannen

Schrickx, C.,
Pag. 34-37
In de laat 16de en vroeg 17de eeuw werden in Hoorn en Enkhuizen geglazuurde (verglaasde) dakpannen toegepast, een relatief kostbare dakbedekking die kwalitatief hoogstaand was en nog steeds zichtbaar is op enkele plekken in het stadsbeeld. Door het bakproces verschillen deze oudhollandse  dakpannen, ook wel golfpannen genoemd,  van kleur en leveren zij bontgekleurde  daken op. De vaste rubrieken: Het Westfries Museum over het schilderij van de slag op de Zuiderzee in de Statenpoort (Vleerlaag, M., pg. 38-39) Het Westfries Archief over de herdenking van de slag op de Zuiderzee in 1873 (Swart, P., pg. 40-42) De vereniging Oud Hoorn met de uitslag van de peiling over de positie van het standbeeld van J.P. Coen (bestuur Oud Hoorn, pg. 43) Een interview met Ron Dol, bestuurslid  van Oud Hoorn en ‘verweven met de Hoornse kunst en cultuur’ (Lansdaal, A., pg.... lees verder >>


NB Alleen artikelen ouder dan een jaar zijn beschikbaar in het PDF formaat!
Download hier de gratis Acrobat PDF Reader.Bekijk ook: Auteursrechten

 

 

Leden van de Vereniging Oud Hoorn ontvangen het Kwartaalblad op het huisadres. Losse nummers, voorzover voorradig, zijn verkrijgbaar gedurende de openingsuren van het Oost-Indisch Pakhuis.

Kwartaalbladen t/m 2000 prijs per stuk € 4,50
Kwartaalbladen 2001 tot nu, prijs voor leden € 4,50
Kwartaalbladen 2001 tot nu, prijs voor niet-leden € 7,50

Vrijwel alle kwartaalbladen zijn in te zien in ons archief in het Oud Hoorn verenigingsgebouw.
Kwartaalblad index 1979 t/m 2004, Arie van Zoonen
Samenvattingen 2002-2013, Frans Zack
Samenvattingen 2014-2024, Ben Leek
PDF versies 1979-2009 en database artikelen Kennisbank, Gerard van Stijn