Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Op maandag 22 maart j.l. ging de tweede fase van de opgravingen op de plaats van de voormalige Winston-bioscoop van start. Deze bioscoop brandde in de avond van 2 april 2000 volledig uit. Kort na dit gebeuren kreeg de Archeologische Dienst van de gemeente Hoorn de kans om hier opgravingen te doen. Bij deze gelegenheid werd een woonterp blootgelegd die omstreeks het midden van de 13e eeuw moet zijn opgeworpen.
Daaronder waren sporen zichtbaar, behorend tot de ontginningsfase van het gebied omstreeks 1200. Het eerste huis dat op deze terp kon worden aangetoond, dateert uit de laatste kwart van de 13e eeuw. Sindsdien heeft hier constant bebouwing gestaan. Aanvankelijk waren dit eenvoudige onderkomens met wanden van met leem afgestreken vlechtwerk of hout. Vanaf ca. 1400 werden de huizen steeds meer uit baksteen opgetrokken en waren ze dubbel zo lang.
Al vele maanden stonden de archeologen in de startblokken om met het onderzoek van het tweede gedeelte op deze lokatie te beginnen. Eerst moest echter het woonhuis, dat inmiddels in een ruïne was veranderd, worden gesloopt. Begin februari van dit jaar was het echter zover en konden de laatste resten van de bouwval tegen de vlakte worden gewerkt. Op 22 maart kon het vervolg-onderzoek van start gaan echter niet nadat een gaslek voor de nodige consternatie had gezorgd.
Ook nu werd weer een beroep gedaan op de graafmachine van Aannemersbedrijf W. Zwaan & Zn. uit Wijdenes, met Wim Buis als machinist om het graafwerk te doen. Wim is de vaste man op deze machine en weet inmiddels ruimschoots wat de archeologen van hem verwachten. Met het vaste voornemen om alles uit de grond te halen wat er maar te vinden zou zijn sloeg het team aan de slag.

Al snel werden er interessante vondsten gedaan, zoals bijvoorbeeld een stookvloer, bestaande uit keurig gerangschikte stenen. Maar ook kleinere voorwerpen werden door de historische grond prijsgegeven. Vooral door de vele leerresten heeft men de indruk dat op deze plaats ooit een handwerksman zijn beroep heeft uitgeoefend. Naast dit leer in de vorm van o.a. messchedes vond men ook tal van metalen voorwerpen als messen, een sikkel, een bijzonder gaaf hakbijltje, de voorloper van een schaar en een lanspunt. Maar ook een ongeschonden benen kammetje en diverse stenen potjes.
Natuurlijk is men bij de Archeologische Dienst in zijn nopjes met al deze beeldschone vondsten. En om dat allemaal aan het grote publiek te laten zien werd op vrijdag 16 april "open huis" gehouden.

Juist op dat moment zat men met het graafwerk op ruim vier meter diepte hetgeen betekende dat men voor wat jaartelling betreft op de grens van 1200/1300 was gekomen. Uniek was dan ook de vondst van uit twijgen gevlochten matten die afkomstig zijn van de eerste bebouwing op deze plaats.
Tevens werd een zeer bijzonder en vrijwel klokgaaf potje gevonden dat door de aard van de samenstelling ook uit deze periode gedateerd kon worden. Dit geglazuurde potje is voorzien van z.g. "standlobben": pootjes die door kindervingers in model zijn geduwd.
Mede door het bijzonder mooie voorjaarsweer hebben veel belangstellenden gebruik gemaakt van de gelegenheid om de vondsten te bekijken. Voorafgaande aan het open huis op vrijdag 16 april konden genodigden al op donderdag 15 april het werkterrein bezoeken. Bij die gelegenheid kon gemeente-archeoloog drs. Tosca van de Walle-van der Woude melden dat deze opgraving een afstudeerproject is voor Christiaan Schrickx. Van dit project moet Christiaan een z.g. "protocolboek" samenstellen. In dit boek worden de vorderingen en vondsten van dag tot dag beschreven en uitgetekend.
Op 16 april, de dag van het open huis, had men er vier weken onderzoek opzitten. Hierna krijgt de Archeologische Dienst nog eens vier weken de tijd om het werk af te ronden. Men hoopt nog diverse interessante vondsten te doen op de plek waar Hoorn ooit is ontstaan.

Op de foto's boven ziet men achtereenvolgens Christiaan Schrickx bij het blootleggen van een uit keien bestaande vuurplaats, verder de vondst van wat er op het eerste gezicht uitziet als rietmatten. Dit waren echter ooit de wanden van de eerste behuizing op deze plaats; het unieke, geglazuurde stenen potje (helemaal boven) en op de vierde foto gemeente-archeoloog Tosca van de Walle-van der Woude (tweede van links) die tijdens het "open huis" uitleg geeft bij de opgravingen.

Tekst en foto's: Frans Zack