Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Op 6 juni 1917 is Vereniging Oud Hoorn opgericht tijdens een vergadering in de raadszaal van het Statenlogement. Naar aanleiding van een ingezonden brief van Johan Kerkmeijer kwamen burgemeester de Jongh, architecten, kunstenaars, een kapelaan en een dominee, directeuren en docenten bij elkaar om iets te doen aan de slechte staat van de historische binnenstad.

Precies 100 jaar later is in dezelfde zaal deze gebeurtenis feestelijk herdacht. Secretaris van Vereniging Oud Hoorn mevr. Rita Lodde, verwelkomde de nazaten van mensen die bij de oprichting betrokken waren en vertegenwoordigers van organisaties die de oprichting mogelijk maakten. Ereleden van Oud Hoorn completeerden het selecte gezelschap van 51 aanwezigen.    

Op de schouders van het oude, moet het nieuwe staan

Burgemeester Jan Nieuwenburg weet met dit citaat van oprichter Johan Kerkmeijer treffend diens visie op het behoud van de historische kwaliteit van de binnenstad weer te geven.

“Kerkmeijer had veel aandacht voor het stedelijk schoon en voor de verwaarloosde toestand waarin sommige monumenten van Hoorn verkeerden. Daarmee sloot hij aan op de destijds nieuwe inzichten en landelijke aandacht voor monumenten als gevolg van initiatieven van Victor de Stuers die in 1875 zijn beroemde stuk ‘Holland op z’n smalst’ schreef. Ook in Hoorn speelde de sloopdrang zoals onder meer in 1861 bleek met de Oosterpoort.

In zijn ingezonden brief van 12 december 1916 benadrukte Kerkmeijer het verlies aan kwaliteit van de stad als gevolg van de sloop en het lage niveau van nieuwe ontwikkelingen. Kerkmeijer wilde graag meegaan in nieuwe stedenbouwkundige ontwikkelingen, mits het nieuwe van zodanige kwaliteit was dat het waardig naast het oude zou staan. Door zich te verdiepen in wat waardevol was voor de stad deed men kennis op die te gebruiken is om een hogere kwaliteit bewerkstelligen.

Kerkmeijer hield een pleidooi voor het oprichten van een instantie met als doel de nog aanwezige kwaliteiten van de stad en met name de antieke bouwwerken te behouden en waar mogelijk in oude luister te herstellen.”

Op een lastige schoonmoeder zat de burgemeester niet te wachten

Om monumenten te behouden is samenwerking met diverse instanties belangrijk. De relatie met de gemeente liep al voor de oprichting niet zo lekker. Toenmalig burgemeester de Jongh zag het helemaal niet zitten om over de schouder gekeken te worden. In oorlogstijd waren er immers wel andere zaken belangrijk en er waren al verenigingen genoeg.

Gedurende haar bestaan ageerde Oud Hoorn tegen alles wat de kwaliteit van de stad aan zou tasten. Dat paste uiteraard niet altijd in het straatje van de gemeente en zorgde regelmatig voor onderlinge spanningen. De conflicten over de Bossuhuizen haalden de landelijke pers en de ruzie over herplaatsing van het poortje van de Latijnse School leidde tot uitsluiting van Oud Hoorn bij de herdenking rond 600 jaar stad in 1957.

Burgemeester Nieuwenburg benadrukt dat de waardering voor elkaars activiteiten is gegroeid en de communicatie momenteel constructief is. De gemeente waardeert de betrokkenheid van Oud Hoorn bij nieuwe ontwikkelingen. Het college van B&W en het bestuur van Oud Hoorn hebben regelmatig afstemming en weten elkaar te vinden. Zeer recent nog in de gezamenlijke doelstelling om bewoners meer betrokken te krijgen bij de stad. Bewustwording van de schoonheid van Hoorn zal daartoe zeker bijdragen.

Muzikaal intermezzo

Inez Brull (harp) en Emma Brull (viool) brengen de volgende composities ten gehore:

.  Nightingale van Deborah Henson

.  Thaïs meditation van J. Massenet  

Nieuw monument?

Frans van Iersel gaf vervolgens een presentatie over 100 jaar Hoorn waarin hij via een aantal sprongen in de tijd van 1917 naar de jaren 60 en 70 uiteindelijk in 2017 uitkwam.

Van de extreme armoede en het enorme verval van de stad in 1917 naar de roemruchte jaren 60 en 70 waar Hoorn ternauwernood ontsnapte aan de moderniseringswaan van die tijd. Plannen waarbij de oude binnenstad vrijwel geheel gesloopt zou worden o.a. ten behoeve van een rondweg door de binnenstad. Een mooi tijdsbeeld vooral omdat het Hoorn allemaal bespaard is gebleven. Daardoor kon over de huidige tijd vastgesteld worden dat het goed gaat met Hoorn. De stad beschikt over vele goed onderhouden monumenten en beeldbepalende panden. Het oude stadsbeeld is behouden gebleven.

Frans sloot af met het voorstel om het huidige Stadhuis tot gemeentelijk monument te benoemen. Rita diende dit verzoek namens Vereniging Oud Hoorn vervolgens meteen in bij de burgemeester.

Een impressie van de onthulling van de gevelsteen aan het Oostindisch Pakhuis, treft u hier aan.

De biografie van Johan Kerkmeijer leest u hier.