Auteur: Door Karin Wester
Firma Wester's Bouw- en Timmerbedrijf, Keern 176-180 Zwaag/Hoorn is een uniek bedrijf binnen de grenzen van Hoorn. Een bedrijf waar al bijna 75 jaar lang op ambachtelijke wijze houten speelgoed gemaakt wordt.
Briefhoofdstempel fa. Wester
Wester is een naam die wel meer voorkomt in West-Friesland. Hoorn is de hoofdstad
van deze streek. Al uit mijn middelbareschooltijd ken ik de
timmerfabriek van Wester aan het Keern, ik kwam er eind jaren zestig
bijna dagelijks langs op weg naar school. Opvallend waren de hobbelpaarden,
zichtbaar in de grote uitgebouwde etalage op de eerste
verdieping. Omdat ik meestal in de bus zat, kon ik ze goed zien.
Voor mijn werk in het Westfries Museum houd ik mij o.a bezig met speelgoed
en de geschiedenis daarvan. Van mijn vader, die als kind wel eens
bij de timmerfabriek geweest was hoorde ik dat er misschien vroeger
poppenhuizen gemaakt zijn, mijn grote passie. Bovendien hadden we dezelfde
achternaam, nog een rede om nieuwsgierig te zijn naar de geschiedenis
van dit bedrijf. Volkert Wester vertelde mij over de geschiedenis van
het bedrijf.
Ter introductie eerst even wat algemene gegevens over de speelgoedproductie in Nederland.
Nederland heeft als speelgoedproducerend land nooit een rol van enige betekenis gespeeld. Daarvoor lag Nederland te dicht bij Duitsland. Duitsland, met Neurenberg als centrum van de speelgoedindustrie en -handel, was sinds de 16e eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog het land waar het meeste speelgoed van de hele wereld geproduceerd werd. Degelijk, aantrekkelijk en goedkoop speelgoed, speelgoed dat voor een belangrijk deel via Nederland geëxporteerd werd naar o.a. Engeland en Amerika. Eenvoudige, in Duitsland gemaakte, houten poppen worden in Engeland "Dutch dolls" (Hollandse poppen) genoemd, omdat ze daar dachten dat de poppen in Nederland gemaakt werden.
Vanwege de grote aanvoer van Duits speelgoed was het voor Nederland niet lonend om zelf op grote schaal speelgoed te produceren. De Nederlandse speelgoedindustrie heeft alleen tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog, toen de import van Duits speelgoed bijna stilgelegd werd, een korte, bescheiden bloeiperiode doorgemaakt.