Plaquette oorlogsslachtoffers Nieuwsteeg
Kunstenaar: C. Ruitenbeek
Onthuld: 4 mei 1953
Het gedenkteken toont de namen van zesenvijftig Hoornse ingezetenen die op heel uiteenlopende wijze in en door de oorlog zijn omgekomen. Het gedenkteken is een getuigenis hoe oorlog het leven van "gewone" mensen wreed en onherstelbaar verstoort.
Hieronder staat een kort overzicht van wat deze mensen is overkomen. Voor meer details per persoon - voor zover bekend - kan per naam worden doorgeklikt.
Zeven van hen zijn militairen. Eén is meteen al omgekomen tijdens de eerste oorlogsdag op 10 mei 1940 bij de Duitse aanval op het vliegveld Waalhaven in Rotterdam. Eén was militair vlieger, is na de overgave uitgeweken naar Engeland en kwam om bij een luchtaanval vanuit Engeland op de Noorse kust. Twee man zijn gesneuveld bij de slag in de Javazee in 1942 waar het eskader onder commando van Karel Doorman ten onder ging tegen de Japanners. Eén is omgekomen op zee tijdens gevangenentransport naar Japan; een ander in krijgsgevangenschap in Thailand.
Van de burgers die erop staan zijn een aantal omgekomen
tijdens gevangenentransport of in een concentratiekamp in verband met een
bepaald vergrijp.
Drie mannen waren leden van het actieve verzet.
Twee mannen lieten het leven bij de beschieting van hun
trein door een geallieerd vliegtuig.
Anderen hebben tijdens gedwongen tewerkstelling in de Duitse
industrie (de z.g. "Arbeitseinsatz") de dood gevonden.
Eén vrouw is omgekomen als gevolg van de vliegtuigbotsing
boven Hoorn in 1944.
Eén van de verzetsmannen is tegelijk met negen anderen gefusilleerd
als vergelding voor een door andere verzetsmensen gedode Duitse soldaat,
slechts een maand voor de bevrijding.
Een ander is neergeschoten door landwachters bij een
aanhouding op straat, twaalf dagen voor de bevrijding.
Weer een ander kwam om door een landmijn toen hij buiten
Hoorn op familiebezoek was.
Zelfs na de bevrijding stierf nog een man - weliswaar
teruggekeerd uit gevangenschap - als gevolg van uitputting.
Twaalf namen zijn van inwoners van Joodse afkomst die zijn omgebracht in de vernietigingskampen Auschwitz of Sobibor. Niet genoemd is een kind van zes maanden dat pas na deportatie uit Hoorn is geboren en ook is vergast.
Van een paar mensen zijn de precieze lotgevallen niet meer te achterhalen. Hun vermelding op de plaquette wijst er alleen op dat ze oorlogsslachtoffer zijn.
Ook vandaag de dag heeft dit gedenkteken ons nog veel te zeggen. Het herinnert ons eraan hoeveel geluk we hebben dat ons land, dat zelfs West-Europa, al meer dan een halve eeuw geen oorlog op eigen grondgebied heeft meegemaakt. Het zou onze gevoelens van betrokkenheid moeten versterken bij al die mensen op de wereld, ook nu nog, die dat geluk niet hebben.
Klik op een naam voor informatie over deze persoon
Militair | Verzet | Joods | Concentratiekamp | Dwangarbeid | Divers oorlogs- geweld | Onbekend |
NB. De kleurindicatie geeft een primaire indeling van de slachtoffers. De persoonlijke verhalen waar je bij doorklikken op terechtkomt laten meer diepgang en nuance zien. Bijvoorbeeld iemand die bij dwangarbeid (primaire categorie) in Duitsland is omgekomen bij een bombardement blijkt dus in tweede instantie ook nog eens het slachtoffer van direct oorlogsgeweld.
De opstellers staan open voor aanvullingen en correcties. Neemt u daarvoor s.v.p. contact op met de vereniging Oud Hoorn via info@oudhoorn.nl of 0229 - 27 35 70
Research, samenstelling en teksten: Peter Tack
Foto's: Diana v.d. Hoogen, internet
© Vereniging Oud Hoorn 2010/2024